بیماری خود شیفتگی

خطر ابتلای قدرتمندان و مسئولان به خود شیفتگی بیشتر و پیامدهای آن برای جامعه زیانبارتر است

«بیماری خود شیفتگی»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم محمود فرشیدی است که در آن می‌خوانید؛مقام معظم رهبری هرسال در ایام رحلت حضرت امام خمینی( ره )، تحلیلی جامع از مسائل روز کشور و جهان ارائه می‌دهند که حاوی نکات دقیق و ظریف و هشدار دهنده‌ای ناظر به روند امور و نیازهای جامعه است. در مراسم امسال نیز معظم له ، عزت ملت ایران را هدیه امام عزیز دانستند و وظیفه مسئولین را در مسیر حرکت به سمت قله‌های پیشرفت بسیار سنگین عنوان فرمودند و افزودند:
"در این مسیر هرگونه توقف ، خودشگفتی و غرور، خود محوری ، غفلت ، اشرافی‌گرایی، لذت جویی ، جمع کردن زخارف دنیوی و تلاش برای کسب محبوبیت برای مسئولین ممنوع است."

درباره خود شگفتی باید گفت: خود شگفتی یا خود شیفتگی یا کیش شخصیت ، حالت حاد و بحرانی عارضه‌ای روحی است که نقطه مقابل آن بیماری خود کم بینی و حالت متعادل آن خود باوری نامیده می‌شود و همچنان که برخی بیماری‌های جسمی در اقشار خاصی بیشتر زمینه پیدایش دارد و مثلا نقرس را بیماری اغنیاء خوانده‌اند ، در برابر بیماری خود شیفتگی نیز اقشار خاصی آسیب پذیرترند و بیشتر در معرض ابتلا به آن می‌باشند.از جمله این اقشار می‌توان به علما و دانشمندان، ثروتمندان و مسئولان اشاره کرد و به طور کلی می‌توان گفت تمام کسانی که به دلیل برخورداری از استعداد برتر و یا قرار گرفتن در موقعیتی خاص و یا این هردو، به موفقیت‌های برجسته‌ای دست می‌یابند، بیشتراحتمال دارد که به این عارضه گرفتار آیند و مشکل اینجاست که وقتی زمینه ابتلای این عارضه در فردی فراهم می‌آید ، برخی اطرافیان نیز با چاپلوسی موجب تشدیدآن می‌شوند.

قرآن کریم از میان ثروتمندان خود شیفته  ، قارون را به عنوان نشانه بارز مثال می‌زند که خود را رمز دستیابی به ثروت انبوه خویش و ماندگاری آن می‌دانست . درباره دانشمندان و علما هم ، معارف اسلامی، خطر خود شیفتگی را مکررا یاد آور شده و هشدار داده است که حتی علم دین هم اگر با تقوا و تواضع توام نباشد، می‌تواند به حجابی در برابر حقیقت تبدیل شود.

 اما از میان سه گروه فوق، خطر ابتلای قدرتمندان و مسئولان به خود شیفتگی بیشتر و پیامدهای آن برای جامعه زیانبارتر است لذا امام خمینی(ره) در کتاب جهاد اکبر ، نسبت به کسی که قدرت به اوروی آورد قبل از آنکه خود را ساخته باشد، هشدار داده‌اند . اما برخی علائم و عوارض پیدایش خود شیفتگی در مسئولان را می‌توان این گونه برشمرد:

قانون گریزی مسئول خود شیفته، چون خود را محور و میزان قرار می‌دهد ، در برابر قانون تمکین نمی‌‌کند و با تمسک به هر حربه‌ای می‌کوشد قانون را دور بزند یا مسکوت بگذارد یا تحریف کند. خود شیفته، قانونی جز قانون خویش را بر نمی‌‌تابد و دیگر قوانین، حتی قانون اساسی را آن گونه که خود می‌خواهد تفسیر می‌کند نه آن گونه که شورای نگهبان می‌گوید.

اصول گریزی ، منطق گریزیرفتار سیاسی مسئول خود شیفته غیر قابل پیش بینی است و نمی‌توان آن را براساس منطق و اصول تحلیل کرد منطق او ، تامین خواسته‌هایش می‌باشد.به تعبیر دیگر او اهل بده بستان سیاسی است و به هرکجا که خواسته اش تامین شود،گام می‌گذارد و چه بسا از خاستگاه اصولگرایی آغاز کند و تندترین شعارها را علیه سران اصلاح طلب سردهد اما اگر نیاز احساس کند از مذاکره با سردمداران اصلاح طلب هم ابایی ندارد.

می‌توان گفت خود شیفتگی ، به تدریج موجب فروکش کردن روحیه انقلابی و تقویت روحیه سازشکاری می‌شود و چه بسا مسئول خود شیفته  به جایی برسد که در ارتباط با سیاست‌های کلان و ارزشهای انقلاب هم مسئله‌دار شود و در ضرورت محکماتی نظیر مقابله با شیطان بزرگ، دفاع از کشورهای خط مقدم مقابله با اسرائیل ، برخورد با مفسدان و رانت خواران و حتی واجباتی نظیر حجاب هم دچار تردید گردد.

کنار گذاشتن خواص ارزشمدار و جذب نیروهای فرصت طلب مسئول خود شیفته تاب تحمل کمترین مخالفت را ندارد و به همین دلیل تدریجا نیروهای اصولگرا را کنار می‌گذارد یا آنان از اطرافش پراکنده می‌شوند و جای خود را به بله قربان گو‌ها و فرصت طلب‌ها و افراد مسئله‌دار می‌دهند.

پرخاشگری سیاسیمسئول خود شیفته ، چون مبنای حرکت را "من" قرار داده است نه " مکتب من"، نظم گریز است و عدم تعامل با سایر نهادها و دستگاهها و به رسمیت نشناختن اختیارات و جایگاه آنها، از نشانه‌های رفتاری اوست.

 در مراحل حادتر، خود شیفته به بیماری توطئه توهم علیه خویش دچار می‌شود و هرکس را که با او همفکر و همراه نباشد متهم می‌کند و چه بسا نصایح و رهنمودهای خیراندیشانه بزرگان را نیز نشات گرفته از همین توطئه و تبانی علیه خود بپندارد.

تبلیغات عوامفریبانه
در اسلام رمز محبوبیت ماندگار در میان مردم ، ایمان و عمل صالح است چنانکه امام خمینی(ره) یک عمر بدان پایبند ماند و جاودانه شد اما مسئول خود شیفته با تبلیغات و وعده‌های فریبنده وچشم پرکن می‌کوشد افکار عمومی را به خود جلب نماید و کسب محبوبیت کند.

انتظارمی‌رود مسئولان مخاطب نصایح دلسوزانه رهبر حکیم انقلاب اسلامی، با گوش جان پذیرای این توصیه‌ها شوند و از فرصت خطیری که ملت ایران در اختیار آنان قرار داده است برای ادای وظیفه و ایفای رسالت خویش حداکثر بهره را ببرند.