«فرصت‌های امروز اقتصاد ایران»
«فرصت‌های امروز اقتصاد ایران» عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم حمیدرضا ایمانی مقدم است که در آن می‌خوانید:
سخن گفتن از فرصت‌های پیشرفت اقتصادی در شرایط موجود آشفتگی کشور شاید تعجب برانگیز باشد؛ تورم، تغییرات مستمر قیمت ها، تحریم‌های هوشمند، نوسانات ارزی، مسائل سیاسی و... از مهم ترین عناصری است که در شرایط موجود مورد توجه ویژه رسانه‌ها و مردم قرار گرفته است و به طور مستمر در مجامع آنان مورد بحث قرار می‌گیرد.
در عرصه کارآفرینی وقتی سخن از پدیده‌ها به میان می‌آید تأکید می‌شود که این افراد معمولا از شکارچیان فرصت‌ها در صحنه‌های سخت و پر از تهدید هستند. به نظر در شرایط موجود کشور درک درست فرصت‌های ایجاد شده می‌تواند ما را برای رهایی از این وضع و پشت سر گذاشتن عزتمندانه آن یاری نماید. در این مجال برآنیم تا برخی از این فرصت‌ها را به صورت تیتروار مورد اشاره قرار دهیم.
۱ - متأسفانه یا خوشبختانه تجربه ثابت کرده است که بسیاری از استعدادهایمان در شرایط سختی و فشار شکوفا خواهد شد. امروز در فضای اقتصادی کشور وجود فشارهای مختلف از ناحیه تحریم ها، ساختارهای غلط اقتصادی چند دهه ای، سوء استفاده کنندگان و سوء تدبیرهای مدیران اقتصادی؛ بسیاری از نخبگان، کارشناسان و فعالان اقتصادی را به تکاپو واداشته تا تحلیل‌های خود را از شرایط دقیق تر نموده و به ایراد پیشنهادات و ایده‌های بعضا جدید بپردازند. از سوی دیگر در این شرایط معمولا مسئولان بخش‌های مختلف گوش شنواتری نسبت به شرایط ثبات در کشور دارند و باب مباحثه و گفت وگو بین بخش‌های مختلف بیشتر باز می‌گردد. نکته قابل توجه این که انباشت تجربه بیش از ۳۰ ساله نظام در مدیریت اقتصادی کشور، شکل گیری نهادها و تشکل‌های مختلف، افزایش سطح آگاهی‌ها و تنوع رسانه‌ها و... فرصت‌هایی است که به سرعت بخشیدن به این امر کمک بیشتری می‌کند.
۲ - شفاف شدن میزان وابستگی کشور به ارز از دیگر تهدیدهایی است که قابلیت تبدیل شدن به فرصت را دارد. آمریکا با مرجعیت پول ملی خود در فضای بین المللی سوء استفاده‌های قابل توجه اقتصادی و سیاسی را به ویژه در دهه اخیر مرتکب شده است. همین امر عامل حرکتی بین المللی در جهت حذف دلار از تعاملات بین کشورها شده است. امروز چین به عنوان یکی از بزرگ ترین حاضران صحنه تبادلات بین المللی ۱۵ درصد معاملات خود را از طریق پول ملی خود و کشور مقابل در قالب تفاهم نامه‌های دوجانبه به انجام می‌رساند و این روند به سرعت در حال گسترش است. اتحادیه اروپا از همان ابتدا مقابل مرجعیت پول آمریکا ایستادگی کرد و نهایتا دست به خلق یورو در مقابل دلار زد. امروز این فرصت برای کشور ما بیش از پیش مهیا است.
۳ - آشفتگی‌های اخیر برای بسیاری از تحلیل گران و مسئولین اقتصادی کشور ضعف‌های واقعی ساختاری چند دهه‌ای اقتصاد ایران را نمایان کرد. ضعف اطلاعات گمرکی، یکپارچه نبودن سیستم گمرک، وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی، نارسایی‌های بورس کالا، ضعف ساختارهای نظارتی، شفاف نبودن فرآیند گردش کالا در کشور، نظام عرضه ارز و... از جمله عواملی است که ضریب اطمینان تصمیم گیری را به ویژه در شرایط موجود کاهش می‌دهد. شتاب مدبرانه در اصلاح ساختارهای مذکور که بعضا در کوتاه مدت و میان مدت نیز میسر است؛ از جمله فرصت‌هایی است که نصیب مدیران امروز کشور شده است.
۴ - یکی از دغدغه‌هایی که در سال‌های اخیر بارها مطرح شده است موضوع مدیریت واردات کالاها به کشور است. بستر موجود از دو حیث محدودیت‌های ارزی و گران شدن واحد دلار فرصت را برای این امر به صورت ویژه مهیا نموده است.
۵ - فرصت قابل توجه دیگری که امروز برای برخی از بخش‌های تولیدی کشور در صنعت و کشاورزی مغتنم شمرده می‌شود، تفاوت نرخ ارز و توجیه پیدا کردن تولید بسیاری از کالاها در مقابل واردات آن هاست. فرصتی که هر چند متأثر از مشکلات اقتصاد کلان نظیر تزریق نقدینگی، بی ثباتی تصمیم گیری‌ها و برخی عوامل دیگر ممکن است دچار آسیب‌هایی گردد اما در مجموع با مدیریت صحیح آن و فراهم آوردن سایر بسترهای همکاری حداکثری می‌توان این امر را محقق نمود. امید است در مطالب آتی بیشتر به ابعاد این موضوع بپردازیم.
۶ - از مهمترین وجوه اقتصاد مقاومتی که رهبری نیز بر آن تأکید کردند، حضور حداکثری مردم در اقتصاد در لایه‌های مختلف است. حرکت‌هایی نظیر آن چه در مجلس تحت عنوان «سازمان مردمی جهاد اقتصادی» در حال پیگیری است با همه نقدهایی که بدان وارد است می‌تواند نویدبخش تأمل جدی در این عرصه باشد. بسیاری از کارشناسان امر امروز احیای مدل‌هایی نظیر جهاد سازندگی در اوایل انقلاب را برای احیای بخش تولید در صنعت و کشاورزی کشور ضروری می‌دانند. البته طبیعی است که مدل ها، ساختارها و نهادها تغییر یافته‌اند و باید متناسب با این تغییرات طرحی نو درانداخت.
۷ - فرصت‌های مذکور را می‌توان در حوزه مباحث اقتصادی قلمداد نمود. در سایر عرصه‌ها می‌توان از تغییرات ضروری در روابط اجتماعی و لایه‌های فرهنگی نیز نام برد. سال‌ها در حوزه ضایعات نان تلاش‌های تبلیغی، ترویجی صورت گرفت که البته بعضا در حد خود نیز موثر بود. اما فرصتی که هدفمندی یارانه‌ها در کاهش ضایعات نان ایجاد کرد شاید با هیچ کدام از آن‌ها قابل مقایسه نبود. امروز محور فرهنگ مصرف و اصلاح الگوی آن در بین مردم از مهمترین محورهای تغییر در سبک زندگی ایرانیان به نظر می‌رسد که مجموعه‌های فرهنگی و اجتماعی باید اهتمام ویژه‌ای نسبت بدان داشته باشند. موضوعاتی نظیر: استفاده از کالای داخلی، پرهیز از تجملات، ترویج فرهنگ کار و تلاش، کسب رزق حلال و... از محورهایی است که می‌تواند مورد توجه باشد.
این موارد تنها بخشی از فرصت‌های موجود برای فعالیت رسانه ها، فعالان اقتصادی و فرهنگی و... است که باید مورد توجه قرار گیرد، طبیعی است که با تأمل بیشتر در ابعاد فضای موجود می‌توان فرصت‌های دیگری نیز ذکر نموده و تلاش نمود تا بهره برداری حداکثری را از آن‌ها داشته باشیم. بی شک به سلامت پشت سر گذاشتن التهابات موجود پیروزی بی نظیر دیگری را در تاریخ انقلاب و برای ملت ایران رقم خواهد زد. باشد که با بهره بردن از تمامی ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود شیرینی نویی را برای ملت ایران و تاریخ رقم بزنیم.
